Xóa rào cản trong sáng tạo nghệ thuật

Mấy ngày qua, sự kiện triển lãm ảnh khỏa thân chủ đề Tạo tác của nhiếp ảnh gia Hạo Nhiên ra mắt công chúng tại TPHCM đã làm thỏa lòng những người yêu nhiếp ảnh và yêu nghệ thuật.
Không chỉ là một tin vui, đối với giới mộ điệu, triển lãm ảnh còn trở thành một sự kiện khó quên. Bởi lẽ kể từ năm 1975 đến nay, đây là lần đầu tiên một triển lãm ảnh khỏa thân nghệ thuật được cấp phép và đường hoàng đến với đông đảo công chúng. 
Họa sĩ, Nhà giáo nhân dân Uyên Huy, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TPHCM, không giấu niềm vui khi chia sẻ, việc Sở VH-TT TPHCM lần đầu tiên mạnh dạn cấp phép cho triển lãm ảnh khỏa thân nghệ thuật là một quyết định vô cùng ý nghĩa.
Càng ý nghĩa hơn khi giới văn nghệ sĩ cả nước đang chuẩn bị chào đón 2 hội thảo quan trọng Văn học nghệ thuật TPHCM qua 30 năm đổi mới và Sáng tác, quản lý và quảng bá tác phẩm mỹ thuật, do Bộ VHTT-DL và Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm chủ trì tổ chức. Trước khi triển lãm diễn ra, nhiều người trong giới mỹ thuật đã liên hệ với tác giả, vừa chia sẻ tâm tư, vừa háo hức như chờ đợi một luồng gió mới, một cách nhìn mới của xã hội với nghệ thuật ảnh khỏa thân - lâu nay vốn luôn được xem là vấn đề khá nhạy cảm. 
Ở góc độ mỹ thuật, tranh ảnh, tượng khỏa thân đã xuất hiện từ thời tiền sử. Venus Shell klinggen là tượng khỏa thân do người tiền sử tạo ra cách đây khoảng 40.000 năm, được phát hiện tại Đức. Tượng Venus Willendorf cũng là tượng khỏa thân thuộc nghệ thuật hang động, thời tiền sử có niên đại cách đây khoảng 25.000 - 30.000 năm, được phát hiện tại Australia năm 1908.
Suốt hàng ngàn năm qua, người tiền sử và đương đại đã tạo nên kho tàng nghệ thuật tranh ảnh khỏa thân cả nam lẫn nữ, minh chứng là các pho tượng nam khỏa thân vô cùng đẹp của nghệ thuật cổ Hy Lạp lưu giữ đến nay. Sự nghiên cứu và đưa ra quy chuẩn về thân thể đẹp ngày nay cũng xuất phát từ tranh tượng khỏa thân. Ca ngợi thân thể đẹp là góp phần tôn vinh con người duy trì nòi giống, thực hiện bản năng sinh tồn.
Ở ta, từ trước đến nay, ảnh nghệ thuật khỏa thân tựa như có một rào cản mơ hồ với công chúng. Không ít người xin phép triển lãm ảnh nghệ thuật khỏa thân nhưng hầu như không được cơ quan quản lý đồng tình. Cũng bởi mơ hồ nên đôi khi ảnh nghệ thuật khỏa thân bị nhìn nhận nặng nề bởi định kiến xã hội, bị xem là phản cảm, là dung tục.
Nhiếp ảnh khỏa thân tạo nên những tác phẩm có giá trị về thẩm mỹ thị giác, góp phần nâng cao thị hiếu thẩm mỹ của con người. Khăng khăng định kiến với ảnh nghệ thuật khỏa thân là lối tư duy xưa cũ, không cổ vũ cho sự sáng tạo trong sáng và vị nghệ thuật. Điều này không còn phù hợp với yêu cầu và xu thế đổi mới để nâng cao nhận thức thẩm mỹ, giá trị đạo đức trong hoạt động sáng tạo nghệ thuật, trong tác phẩm của văn nghệ sĩ. Tất nhiên, cũng cần phân biệt ảnh khỏa thân nghệ thuật với dạng ảnh khỏa thân dung tục - nơi mà vẻ đẹp hình thể bị làm cho tầm thường, dung tục hơn.
Họa sĩ Uyên Huy khẳng định, giới nghệ thuật luôn trân trọng và khuyến khích mọi sự sáng tạo, làm mới, làm phong phú, thể hiện sự tự do sáng tác vì nền mỹ thuật Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc với nhiều sự bứt phá…; mong muốn làm giàu, làm đẹp cho không gian, không khí sáng tạo nghệ thuật của thành phố.
Đạo đức trước tiên của người nghệ sĩ là sáng tạo nên những tác phẩm đẹp để làm mới, làm đẹp, làm trong sáng, làm phong phú cho tư duy sáng tạo của chính mình và để phục vụ công chúng. Đây là một sự kiện có ý nghĩa vì nghệ thuật, vì sự tự do sáng tạo, vì sự đổi mới trong không gian nghệ thuật của thành phố và của cả nước, trên tất cả, những rào cản vô hình đã bị xóa mờ, góp phần khích lệ sự sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ chân chính.

Tin cùng chuyên mục