Thu thuế cho thuê căn hộ ở TPHCM: Phải công bằng, hài hòa lợi ích

Ngành thuế TPHCM sẽ thí điểm thu thuế cho thuê căn hộ tại các khu nhà chung cư tại quận 11. Đây là chủ trương đúng nhưng cần hoàn thiện khung pháp lý để vừa tránh thất thu thuế, vừa quản lý toàn diện và công bằng, nhất là tạo điều kiện để người dân tự giác kê khai thuế.  

Sẽ tăng giá cho thuê 

Dù chưa thuộc diện đóng thuế, nhưng nhiều chủ căn hộ ở các quận, huyện đã bày tỏ lo lắng. Bà Vũ Thu Hương (ngụ quận Tân Bình) đang rao cho thuê căn hộ 2 phòng ngủ ở chung cư HQC (35 Hồ Học Lãm, phường An Lạc, quận Bình Tân) với giá 6 triệu đồng/tháng. Vì muốn cho thuê nhanh, bà Hương phải ký gửi cho một đơn vị môi giới.

“Khi ký hợp đồng cho thuê căn hộ với khách, tôi phải trả một tháng tiền thuê cho bên môi giới. Nếu đánh thuế cho thuê nữa thì phải tính đến phương án tăng giá, trong khi đa số người thuê nhà lúc này đều chật vật về tài chính”, bà Hương chia sẻ.

Ông Trần Ngọc Lâm có căn hộ 68m2 ở chung cư An Hòa (quận 7), đang cho thuê 9 triệu đồng/tháng, cũng băn khoăn vì sắp tới nếu kê khai, đóng thuế thì phải thương lượng lại với người thuê.

“Tôi cho thuê dài hạn 5 năm với mức giá không tăng nhiều mỗi năm, nhưng nếu phải nộp thuế thì thật khó thương lượng lại giá với bên thuê. Tăng giá thuê cũng khó, không tăng không được”, ông Lâm cho biết.

Thu thuế cho thuê căn hộ ở TPHCM: Phải công bằng, hài hòa lợi ích ảnh 1 Một khu chung cư tại TPHCM đang có nhiều căn hộ rao cho thuê. Ảnh: ĐỨC TRUNG

Theo ghi nhận, những năm trở lại đây, kinh doanh, cho thuê văn phòng thương mại, căn hộ, nhà phố… là lĩnh vực có thu nhập, mang lại lợi nhuận. Nhiều năm liên tục, giá cho thuê văn phòng, căn hộ chỉ tăng chứ không giảm.

Hiện nay, theo các công ty môi giới nhà đất, giá thuê căn hộ bình dân mỗi tháng ở các khu vực như TP Thủ Đức, quận Gò Vấp, quận Bình Tân chừng 6 - 10 triệu đồng/căn, còn khu vực trung tâm hay các khu đô thị mới như Phú Mỹ Hưng (quận 7), Thảo Điền, An Phú - An Khánh (TP Thủ Đức)… giá cho thuê tính bằng USD (khoảng 20 - 25 triệu đồng/căn). 

Chị Lưu Hương Lan, Giám đốc Công ty TNHH Việt Up (187/7 Điện Biên Phủ, phường Đa Kao, quận 1) cho biết, hơn một năm qua, dịch Covid-19 đã làm ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất kinh doanh, công ăn việc làm, mà đối tượng chịu nhiều tổn thất lại là người thu nhập thấp, công chức, viên chức đang phải ở nhà thuê.

“Nhà nước đánh thuế người cho thuê căn hộ, họ sẽ nâng giá cho thuê và người thuê nhà sẽ gánh cuối cùng. Những người khó khăn, thu nhập thấp đã khó khăn, lại càng khó khăn hơn”, chị Hương Lan băn khoăn. 

Cần lộ trình thích hợp

Theo kế hoạch, TPHCM sẽ thí điểm thu thuế cho thuê nhà tại một số chung cư thuộc quận 11 như chung cư Res 11; chung cư The Everich; chung cư 70 Lữ Gia; cao ốc Khải Hoàn; cao ốc Bảo Gia; khu nhà ở thương mại Thuận Việt. Đây là giải pháp để quản lý thuế hiệu quả hơn, chống thất thu ngân sách khi nhiều người cho thuê nhà lâu nay chưa chủ động kê khai, thực hiện nghĩa vụ thuế.

Luật hiện hành quy định, người có tiền cho thuê nhà từ 100 triệu đồng/năm trở lên, cần đóng 2 loại thuế là giá trị gia tăng (5%) và thu nhập cá nhân (5%), tức mức thuế đóng là 10% trên tổng doanh thu mỗi năm. Bên cạnh đó, mỗi năm một lần, người cho thuê đóng thêm lệ phí môn bài. 

Thực tế, theo các chuyên gia pháp lý, quy định áp dụng để thu thuế cho thuê nhà, căn hộ có hiệu lực từ cuối tháng 7-2015, đến thời điểm này TPHCM mới thí điểm là khá muộn. Tuy nhiên, thí điểm thu thuế cho thuê căn hộ vào thời điểm này lại chưa hợp lý và cần có lộ trình.

Tiến sĩ Đinh Thế Hiển, chuyên gia kinh tế nhận định, tại TPHCM, thuế suất 10% với hoạt động cho thuê căn hộ là hợp lý. Tuy nhiên, để quyết định áp thuế suất thuyết phục người cho thuê căn hộ hoặc người đi thuê, lộ trình áp dụng cần đi theo thời gian 3 - 5 năm, với mức thuế tăng dần từ 3% để cho người dân cảm thấy quen dần và thoải mái. 

Ông Nguyễn Hoàng, Giám đốc bộ phận R&D DKRA Vietnam, phân tích thêm, việc đánh thuế căn hộ cho thuê mới chỉ đang thử nghiệm ở một số chung cư tại TPHCM, nên ngành chức năng phải chờ thêm một thời gian để đánh giá, nhưng trước mắt sẽ nảy sinh một số vấn đề.

Đầu tiên, việc thu thuế căn hộ cho thuê có tác động đến việc đầu tư căn hộ (tức mua rồi cho thuê), và trong tương lai khi người mua với mục đích cho thuê lại sẽ phải cân nhắc. Do đó, theo ông Nguyễn Hoàng, cần có cơ chế, công thức tính phù hợp để hài hòa lợi ích của người đầu tư cho thuê và phù hợp với người thuê.

Thêm nữa, khi áp dụng thử nghiệm ở một số nơi, thì phải xem thực hiện như thế nào, không thể đánh đồng cứ thấy nhà ở hay văn phòng cho thuê là tính thuế. 

Trong khi đó, theo ông Nguyễn Viết Tạo, Tổng giám đốc Công ty NVT (217 Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh, chuyên đầu tư kinh doanh lĩnh vực bất động sản), nhiều người có tiền đầu tư mua căn hộ không chỉ giữ tài sản mà còn cho thuê, kinh doanh tìm kiếm lợi nhuận. Nhà nước đánh thuế cho thuê căn hộ sẽ góp phần làm giảm bớt tình trạng đầu cơ, thu gom căn hộ, giảm giá thành nhà, căn hộ quá cao hiện nay.

Luật sư Trần Đình Dũng (Đoàn Luật sư TPHCM) cho biết, việc áp dụng triển khai thí điểm riêng tại quận 11 là chưa hợp lý. Khi Luật Thuế, hay thông tư hướng dẫn có hiệu lực thì phát sinh quyền lợi và nghĩa vụ với công dân TPHCM như nhau, nên chỉ thí điểm riêng một quận là không công bằng.

Tin cùng chuyên mục