Quản lý thiết bị bay

Thiết bị bay không người lái kết hợp chụp hình và quay phim từ trên không (flycam, drone) đang được nhiều người chuộng công nghệ tìm mua. Nhiều người mua bán và sử dụng, nhưng lại chưa biết đến những quy định pháp luật đối với thiết bị này.

Flycam ngày càng nhiều

Hiện nay, không khó để mua một chiếc flycam, từ các cửa hàng linh kiện điện tử, website đến mạng xã hội.

Theo một địa chỉ bán flycam quảng cáo trên mạng, chúng tôi tìm đến cửa hàng linh kiện điện tử tại đường Kha Vạn Cân (quận Thủ Đức, TPHCM). Nhân viên bán hàng cho biết: “Tại đây đang bán nhiều loại flycam giá từ vài triệu đến hơn chục triệu đồng, bảo hành 1 - 3 tháng. Nếu muốn mua loại rẻ thì flycam Hubsan H501S giá chỉ 5,3 triệu đồng. Với loại này bay tầm cao khoảng 300m và pin sử dụng được 20 phút, có gắn sẵn camera”. Khi chúng tôi hỏi sử dụng flycam có sợ bị phạt không, nhân viên bán hàng nói: “Chỉ với loại chuyên nghiệp đắt tiền thôi, còn mấy loại rẻ tiền thì không sao, vì nó được xem là đồ chơi điện tử thôi”.

Do giá flycam ngày càng rẻ, việc mua bán dễ dàng nên việc sử dụng flycam ngày càng phổ biến. Việc xuất hiện nhiều flycam bay tự do không được kiểm soát, đã phát sinh những bất ổn.

Quản lý thiết bị bay ảnh 1 Chiếc flycam va vào cửa sổ, rơi ở ban công một căn hộ tại Vinhomes Central Park
Mới đây, chị H.H. (cư dân tại Vinhomes Central Park (quận Bình Thạnh, TPHCM) phản ánh, vào sáng 31-7, một chiếc flycam bay trúng cửa sổ căn hộ của chị. Chiếc flycam gãy nát và dù chỉ gây ra một vài vết trầy nhỏ trên tường nhà, chị vẫn lo lắng.

Chị kể: “May mắn là lúc đó cửa sổ mở hé, chứ nếu bay vào va trúng những người trong nhà thì thật nguy hiểm. Việc flycam bay ngang cửa sổ các căn hộ chụp ảnh là xâm phạm đời tư”.

Cần xin giấy phép bay

Mong muốn sử dụng flycam là quyền tự do cá nhân chính đáng của con người và pháp luật không cấm, nhưng không phải ai cũng biết đến quy định muốn sử dụng phải xin giấy phép bay.

Mặt khác, một số người sử dụng có biết đến quy định của pháp luật, tuy nhiên vẫn chọn cách bay lén lút. Các hoạt động bay tràn lan không được kiểm soát tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn trên không và mặt đất, ảnh hưởng lớn đến cộng đồng.

Nếu không may có thể gây cháy nổ khi va vào nhà dân, hay dây điện, kho chứa xăng dầu, rơi xuống rừng vào mùa khô và gây mất an ninh hàng không. Nguy hiểm hơn, một số đối tượng xấu có thể sử dụng để xâm phạm đời sống riêng tư, gây ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng. 

Flycam thuộc phạm vi điều chỉnh của các quy định pháp luật về quản lý máy bay không người lái và phương tiện bay siêu nhẹ.

Theo quy định pháp luật hiện hành, các tổ chức, cá nhân trước khi bay phải thực hiện thủ tục xin phép bay và chỉ được tổ chức bay khi đã được cấp phép.

Theo khoản 5 Điều 19 Nghị định 147/2013 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng, trường hợp bay mà không có giấy phép sẽ bị phạt 40 - 100 triệu đồng, tịch thu phương tiện; thậm chí có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Với nhu cầu sử dụng ngày càng cao, các cửa hàng, đơn vị cung cấp flycam cần khuyến khích người sử dụng xin giấy phép bay để giảm tình trạng bay lén lút như hiện nay.

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng kiểm soát, quản lý cần thông báo rõ nơi tiếp nhận hồ sơ cấp phép và thủ tục, công bố quy định những khu vực không được bay, để người sử dụng flycam biết, chấp hành đúng pháp luật.

Tin cùng chuyên mục