Phạt lao động công ích: Quy định thế nào để khả thi? ​

Theo Chủ tịch Quốc hội, cần có quy định trường hợp loại trừ, vì ngay cả Bộ luật Tố tụng hình sự về cải tạo không giam giữ cũng không áp dụng biện pháp này với phụ nữ có thai, nuôi con nhỏ dưới 6 tháng tuổi, người già yếu, bệnh hiểm nghèo, khuyết tật nặng... Hơn nữa, thời gian phục vụ cộng đồng trong luật này tới 8 tiếng là cao hơn Bộ luật Tố tụng hình sự.
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh báo cáo tại phiên họp. Ảnh: VIẾT CHUNG
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh báo cáo tại phiên họp. Ảnh: VIẾT CHUNG

Trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) vào cuối buổi sáng 16-8, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, dự thảo luật sau khi chỉnh lý còn 56 điều, ít hơn 6 điều so với dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 3, bỏ 1 điều, bổ sung 3 điều.

Đáng lưu ý, trong số các nội dung cụ thể nhận được nhiều ý kiến đóng góp, một trong những biện pháp ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình và bảo vệ, hỗ trợ người bị bạo lực gia đình là người có hành vi bạo lực gia đình có thể phải tham gia trồng, chăm sóc cây xanh ở khu vực công cộng; sửa chữa, làm sạch đường làng, ngõ xóm, hoặc các công trình công cộng khác...

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nêu rõ: “Với quan điểm cần phải có biện pháp phù hợp để xử lý các hành vi bạo lực gia đình chưa đến mức xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng vẫn có tính răn đe, giáo dục thì bổ sung biện pháp mang tính xã hội phục vụ lợi ích cộng đồng là cần thiết”.

Qua rà soát hệ thống pháp luật hiện hành, “lao động phục vụ cộng đồng”, “lao động trị liệu” không bị coi là “lao động cưỡng bức”. Pháp luật quốc tế cũng không coi những công việc phục vụ cộng đồng là trái với các công ước, điều ước quốc tế về lao động cưỡng bức.

Phạt lao động công ích: Quy định thế nào để khả thi? ​ ảnh 1 Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng . Ảnh: VIẾT CHUNG

Phát biểu về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đề nghị đánh giá tác động và làm rõ cách thức tổ chức thực hiện để đảm bảo tính khả thi. Ông cũng băn khoăn vì việc “buộc người có hành vi bạo lực gia đình thực hiện” liệu có phải là “cưỡng bức lao động”.

Dự họp, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh đánh giá đây là biện pháp tốt, nhiều nước áp dụng. Tuy nhiên, do chưa có thí điểm, đánh giá cụ thể nên cần tiếp tục nghiên cứu có lộ trình để tổ chức thực hiện khả thi.

Phạt lao động công ích: Quy định thế nào để khả thi? ​ ảnh 2 Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh. Ảnh: VIẾT CHUNG
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng cho rằng việc bổ sung quy định này thể hiện sự tâm huyết, tìm tòi của ban soạn thảo. Cơ quan chủ trì đã tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, nhưng do là vấn đề mới nên cần đánh giá kỹ hơn những tác động. Theo Chủ tịch Quốc hội, cần có quy định trường hợp loại trừ, vì ngay cả Bộ luật Tố tụng hình sự về cải tạo không giam giữ cũng không áp dụng biện pháp này với phụ nữ có thai, nuôi con nhỏ dưới 6 tháng tuổi, người già yếu, bệnh hiểm nghèo, khuyết tật nặng... Hơn nữa, thời gian phục vụ cộng đồng trong luật này tới 8 tiếng là cao hơn Bộ luật Tố tụng hình sự.

“Cần nghiên cứu, thiết kế luật đảm bảo tính khả thi. Một ông đi làm mà 2 ông đi trông thì lấy đâu người trông. Nên chăng đây là biện pháp bổ sung khi cần thiết chứ hình thành chế tài như toà tuyên thì e rằng khó thực hiện”, Chủ tịch Quốc hội nói và đề nghị xin thêm ý kiến các ĐBQH hoạt động chuyên trách nhằm hoàn thiện dự thảo trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua.

Theo dự thảo luật, các công việc phục vụ cộng đồng gồm: tham gia trồng, chăm sóc cây xanh ở khu vực công cộng; sửa chữa, làm sạch đường làng, ngõ xóm, đường phố, ngõ phố, nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng hoặc các công trình công cộng khác; tham gia các công việc khác cải thiện môi trường sống và cảnh quan của cộng đồng. Thời gian thực hiện công việc phục vụ cộng đồng mỗi lần không quá 24 giờ và không quá 8 giờ mỗi ngày.

Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền ra quyết định và tổ chức thực hiện biện pháp thực hiện công việc phục vụ cộng đồng trên cơ sở đề xuất của người được phân công xử lý vụ việc bạo lực gia đình hoặc tổ hòa giải ở cơ sở và theo nhu cầu của cộng đồng.

Biện pháp này không áp dụng đối với người có hành vi bạo lực gia đình đã bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi bạo lực gia đình.

Tin cùng chuyên mục