Kỳ vọng làn gió mới cho sân khấu

Ngày 13-1, tại Hà Nội, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX nhiệm kỳ 2019-2024 của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam đã diễn ra với sự tham dự của hơn 400 đại biểu, đại diện cho 2.400 hội viên cả nước. 

Đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, tới dự và phát biểu chỉ đạo đại hội. Đại hội vinh dự nhận lẵng hoa chúc mừng của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.

Kỳ vọng làn gió mới cho sân khấu ảnh 1 Ban chấp hành mới của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam ra mắt
Tháo gỡ khó khăn 

Trong 5 năm qua, Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam đã tổ chức thành công 13 trại sáng tác kịch bản, nhiều đợt đi thực tế sáng tác cũng như các cuộc liên hoan sân khấu toàn quốc và khu vực. Hội cũng tiến hành nhiều chương trình hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng hoạt động nghệ thuật, đào tạo đội ngũ văn nghệ sĩ cũng như công tác lý luận phê bình sân khấu và tăng cường giao lưu đối ngoại… Tuy nhiên, theo NSND Lê Tiến Thọ, dù có nhiều nỗ lực nhưng sân khấu vẫn ít sáng đèn, nhiều bộ môn nghệ thuật truyền thống đang đối mặt nguy cơ thất truyền. Nguyên nhân được chỉ ra là thiếu đội ngũ tác giả trẻ, cơ sở vật chất nghèo nàn; đặc biệt, các tác phẩm vẫn né tránh những vấn đề của xã hội đương đại, vì thế khán giả không còn mặn mà với loại hình nghệ thuật này. 

Nhà văn Hữu Thỉnh, Chủ tịch Liên hiệp Các hội văn học nghệ thuật Việt Nam, cũng cho rằng, nhìn chung đời sống sân khấu tiếp tục phát triển, các văn nghệ sĩ sân khấu của nước ta tham gia đua tài trên nhiều sân khấu quốc tế đầy tự tin, bản lĩnh.  “Chúng ta tự hào về di sản văn hóa sân khấu quý báu mà cha ông để lại, nhưng di sản đó muốn đáp ứng được nhu cầu của công chúng hiện nay dứt khoát phải đổi mới, tiếp thu tiến bộ của khoa học kỹ thuật và truyền thống để làm mới hóa vở diễn”, ông nói. 

Theo nhà văn Hữu Thỉnh, một trong những điểm yếu cần được khắc phục trong thời gian tới là phải có sự quan tâm, đầu tư đúng mức tới đội ngũ kịch tác gia. Không có kịch bản tốt thì không có đất khoe tài cho đạo diễn và diễn viên. 

Dưới góc nhìn của một nghệ sĩ nhiều năm gắn bó với nghề, NSND Hoàng Dũng chia sẻ: “Thiếu hơi thở cuộc sống, tính thời sự chưa cao là nguyên nhân khiến khán giả giảm đi”, NSND Hoàng Dũng nói. Theo ông, phải nhìn sự việc, kể câu chuyện qua lăng kính của ngày hôm nay thì mới có khán giả. Nếu chỉ diễn lại các vở diễn 30 năm trước theo đúng nguyên gốc thì khó lắm. Với nhiều nhân tố trẻ trong ban chấp hành, các nghệ sĩ mong rằng nhiệt huyết, sức sáng tạo và nhận định của giới trẻ sẽ tạo ra được làn gió mới để sân khấu lại sáng đèn.

Khích lệ sức sáng tạo

Phát biểu chỉ đạo tại đại hội, đồng chí Võ Văn Thưởng khẳng định, trong lịch sử phát triển hàng ngàn năm của dân tộc, cùng với các loại hình nghệ thuật khác, sân khấu nước ta đã hun đúc nên một truyền thống tốt đẹp, một nền sân khấu yêu nước và nhân văn, gắn bó máu thịt với nhân dân, với dân tộc, trở thành nguồn sức mạnh nội sinh, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển bền vững đất nước... Bên cạnh những kết quả đạt được, Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, ngành sân khấu Việt Nam vẫn còn những hạn chế, bất cập cần khắc phục.

Cụ thể như các vấn đề thời sự quan trọng của đời sống chính trị, xã hội, các nhân vật trung tâm của xã hội chưa được phản ánh rõ nét, đúng mức trong các tác phẩm sân khấu. Một bộ phận sân khấu đang chạy theo các đề tài câu khách rẻ tiền, tính giáo dục thấp. Công tác lý luận phê bình về sân khấu chưa theo kịp thực tiễn… Cùng đó, một số bộ môn nghệ thuật truyền thống của sân khấu hiện khó thu hút được khán giả, nhất là các khán giả trẻ. Nhân lực của ngành sân khấu, nhất là lực lượng tinh hoa thưa dần. Sân khấu vắng bóng các tác phẩm lớn gây tác động mạnh trong xã hội. Một số tác phẩm sân khấu kinh điển chưa được phục dựng có nguy cơ thất truyền. 

Trước những khó khăn trên, đồng chí Võ Văn Thưởng đề nghị hội làm tốt vai trò cầu nối, giữa Đảng, Nhà nước với giới nghệ sĩ sân khấu cả nước; tích cực tham gia cùng các cơ quan quản lý để đề xuất, nghiên cứu từng bước cải thiện điều kiện hành nghề, tạo hành lang pháp lý cho người nghệ sĩ tự do sáng tạo.

Đại hội đã bầu ban chấp hành mới với 21 thành viên. NSND Thúy Mùi được bầu làm Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam. NSND Thúy Mùi chia sẻ: “Tôi xin hứa trước đại hội, sẽ đoàn kết thống nhất, tập trung tâm huyết, trí tuệ để tạo nên làn gió mới trong hoạt động nghệ thuật. Tăng cường công tác xã hội hóa để có điều kiện quan tâm hơn tới đời sống của các nghệ sĩ cao tuổi, neo đơn và khó khăn trên cả nước; quan tâm công tác đào tạo thế hệ trẻ để cho sân khấu; mở rộng hợp tác giao lưu quốc tế góp phần nâng cao trình độ nghệ thuật của sân khấu Việt Nam.

Tin cùng chuyên mục