Kinh tế số, công nghệ số sẽ giúp Việt Nam trở thành “con hổ châu Á”

"Việt Nam có vị thế phù hợp để thúc đẩy kinh tế số. Chuyển đổi số sẽ đem lại khoảng 1,1% tăng trưởng GDP mỗi năm cho Việt Nam đến năm 2045" - Đó là nhận định của chuyên gia Lucy Cameron tại Hội nghị “Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Một trụ cột cho phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam”.

Sáng nay (15-5), tại Hà Nội, Bộ Khoa học-Công nghệ (KH-CN) phối hợp với Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia và Liên minh Đổi mới sáng tạo phát triển quốc tế (IDIA) tổ chức Hội nghị quốc tế với chủ đề “Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Một trụ cột cho phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam”.

Hội nghị nhằm làm rõ vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH-CN&ĐMST) như là một trụ cột quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội, đồng thời khuyến nghị những giải pháp, chính sách cụ thể cho Việt Nam. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tham dự hội nghị cùng với các nhà lãnh đạo cấp cao của Đảng, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, các nhà tài trợ và đối tác quốc tế.

Kinh tế số, công nghệ số sẽ giúp Việt Nam trở thành “con hổ châu Á” ảnh 1 Toàn cảnh hội nghị. Ảnh T.B
Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh khẳng định, Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn xác định KH-CN có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trên cơ sở bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cơ chế, chính sách về khoa học và công nghệ đã được tập trung hoàn thiện với nhiều quy định tiến bộ và đổi mới để đưa KH-CN không chỉ gắn mà thực sự đồng hành và thúc đẩy sự phát triển của các ngành, lĩnh vực và địa phương.
Tuy nhiên, để khoa học thực sự trở thành động lực và nền tảng cho phát triển kinh tế - xã hội thì cần phải khắc phục những khó khăn, vướng mắc, tạo sự đồng bộ về thể chế giữa pháp luật về khoa học và công nghệ với pháp luật liên quan; cần có các giải pháp mạnh mẽ hơn để thu hút đội ngũ cán bộ KH-CN đầu ngành, nhà khoa học tài năng và nhà khoa học nước ngoài cùng hợp tác, hỗ trợ giải bài toán cụ thể của Việt Nam; cần có những giải pháp để tăng cường đầu tư cho khoa học và công nghệ không chỉ từ nhà nước mà còn từ xã hội, đặc biệt là từ doanh nghiệp; nâng cao nhu cầu công nghệ tự thân của doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ; tăng cường liên kết viện, trường và doanh nghiệp, đưa doanh nghiệp thực sự trở thành trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, nơi biến các kết quả nghiên cứu từ viện, trường thành sản phẩm, hàng hóa…
Kinh tế số, công nghệ số sẽ giúp Việt Nam trở thành “con hổ châu Á” ảnh 2 Bộ trưởng Chu Ngọc Anh phát biểu khai mạc hội nghị. Ảnh T.B
Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho biết, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ và lan rộng, mang tới nhiều cơ hội và thách thức cho mỗi quốc gia trong chặng đường phát triển. Việt Nam đang xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, trong đó KH-CN&ĐMST được xác định nền tảng để đưa Việt Nam phát triển nhanh và bền vững.
Hội nghị này là cơ hội để tiếng nói của các chuyên gia quốc tế và trung nước, giúp Việt Nam hoạch định làm rõ các nội dung liên quan như: Làm thế nào để KH-CN&ĐMST trở thành trụ cột cho phát triển kinh tế - xã hội một cách thực chất và hiệu quả đối với Việt Nam? Làm thế nào để thúc đẩy hơn nữa và liên kết giữa các thành tố trong hệ sinh thái ĐMST quốc gia với doanh nghiệp là trung tâm? Phải làm gì để nâng cao năng lực công nghệ của doanh nghiệp?...
Tại hội nghị này, các chuyên gia trình bày Báo cáo về tương lai nền kinh tế số của Việt Nam và các kết quả bước đầu của Báo cáo KH-CN&ĐMST sáng tạo đến 2035, tầm nhìn 2045. Các báo cáo này được thực hiện trên cơ sở khảo sát kỹ lưỡng thực tiễn và nghiên cứu bối cảnh của Việt Nam hiện tại.
Kinh tế số, công nghệ số sẽ giúp Việt Nam trở thành “con hổ châu Á” ảnh 3 Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trao đổi với Đại sứ Australia tại Việt Nam Craig Chittick sau bài phát biểu của Đại sứ. Ảnh T.B
Thay mặt Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia, Đại sứ Australia tại Việt Nam Craig Chittick cho biết, Australia và Việt Nam là đối tác chiến lược, dựa trên ba nền tảng là quan hệ đối tác về an ninh, quan hệ đối tác về kinh tế và quan hệ đổi mới sáng tạo.
Báo cáo Tương lai nền kinh tế số Việt Nam hướng đến năm 2030, 2045 trong hội nghị hôm nay là kết quả sau 18 tháng nghiên cứu của Australia và Bộ KH-CN Việt Nam. Báo cáo này là minh chứng về quan hệ đối tác đổi mới sáng tạo, hợp tác chặt chẽ giữa hai bên trong thời gian qua. Đây là báo cáo thứ hai do Data61 xây dựng cho chương trình Aus4Innovation.
Đại sứ Craig Chittick tin tưởng trên cơ sở hợp tác chặt chẽ và liên tục cùng những bài học khuyến nghị và báo cáo trong hội nghị sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho người dân Việt Nam. Hội nghị là cơ hội để làm nổi bật mối quan hệ đối tác đổi mới sáng tạo giữa Australia và Việt Nam.
Theo đó, trong ba năm tới, mối quan hệ giữa hai nước sẽ được thúc đẩy, tăng cường phối hợp về chính sách, đưa giải pháp về mặt chính sách, giải quyết thách thức về mặt kinh tế, tăng cường hợp tác trong những lĩnh vực mới, giúp cả hai nước hướng đến tương lai số.
Kinh tế số, công nghệ số sẽ giúp Việt Nam trở thành “con hổ châu Á” ảnh 4 Các chuyên gia, nhà khoa học, tư vấn quốc tế tham gia hội nghị. Ảnh T.B
Đại diện cho IDIA phát biểu tại sự kiện, bà Sarah Pearson cho rằng, Việt Nam đã có những thành công nhất định trong đổi mới sáng tạo. Đây là những công cụ hữu ích hỗ trợ sự phát triển của Việt Nam trong 40 năm qua.
Theo bà Sarah Pearson, qua quá trình gặp gỡ, trao đổi với các lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam, bà bày tỏ sự ấn tượng với tham vọng, tầm nhìn và những ý tưởng sáng tạo của người Việt trong kỷ nguyên công nghệ số. Và hiện nay theo bà, điều quan trọng cho Việt Nam là phát triển công nghệ trong nền tảng khoa học.
Bà Sarah Pearson cho biết, IDIA thành lập từ năm 2015 là tập hợp lãnh đạo của các nước, các tổ chức quốc tế nhằm hợp tác, học hỏi lẫn nhau trên nhiều lĩnh vực, bao gồm hỗ trợ đổi mới sáng tạo. IDIA chia sẻ với nhiều quốc gia, tham gia nhiều sự kiện các nước G7 đưa đổi mới sáng tạo vào lộ trình phát triển và có nhiều tác động đến các nhóm yếu thế trong xã hội như phụ nữ, trẻ em... Đơn vị này cũng quan tâm đến công nghệ đổi mới sáng tạo đối các startup nhằm hỗ trợ các tổ chức này.
Kinh tế số, công nghệ số sẽ giúp Việt Nam trở thành “con hổ châu Á” ảnh 5 Chuyên gia Lucy Cameron trình bày báo cáo tại hội nghị. Ảnh T.B
Trong Báo cáo KH-CN&ĐMST đối với tương lai kinh tế số Viêt Nam, bà Lucy Cameron, tư vấn nghiên cứu cao cấp Australia cho biết đã xác định mối quan hệ đối tác với Bộ KH-CN để lập báo cáo kinh tế số tương lai của Việt Nam. Quá trình xây dựng báo cáo có sự lắng nghe tiếng nói của nhiều bên liên quan, tiến hành nhiều nghiên cứu với các đơn vị liên quan, làm việc tại Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM để lấy ý kiến, nhiều chuyên gia đã tham gia phản biện. Đây là một báo cáo được nghiên cứu công phu, là sản phẩm hoàn toàn của Việt Nam.
Theo chuyên gia Lucy Cameron, Việt Nam có vị thế phù hợp để thúc đẩy kinh tế số. Chuyển đổi số sẽ đem lại khoảng 1,1% tăng trưởng GDP mỗi năm cho Việt Nam đến năm 2045.
"Chúng tôi tin Việt Nam có cơ hội to lớn trong việc tận dụng công nghệ số để có những đột phá trong thời gian tới nhờ lực lượng lao động trẻ... Vị trí trung tâm của khu vực cũng là lợi thế lớn và nếu có định hướng lớn, Việt Nam có thể đạt được tham vọng của mình”, chuyên gia Lucy Cameron khẳng định.
Bà cũng nhận định, tăng trưởng của Việt Nam khá nhanh và toàn diện, chỉ sau Trung Quốc và có nền tảng phù hợp để chuyển đối số. Về thách thức, cũng như nhiều quốc gia, Việt Nam gặp thách thức về biến đổi khí hậu, sự chậm lại của năng suất lao động, nguồn lực cần thiết. Việt Nam đã đạt được vị thế quốc gia thu nhập trung bình thấp. Nhiều quốc gia mắc bẫy thu nhập trung bình do không có đổi mới và thay đổi nguồn tăng trưởng.
Đối với các nền kinh tế có thu nhập cao, tăng tưởng nhanh như Hồng Công, Singapore, Hàn Quốc..., họ vượt lên bứt phá nhờ đầu tư vào KH-CN. Việt Nam có nhiều điểm tương đồng như các nước này.
Để trở thành “con hổ châu Á” đạt được mức thu nhập cao, Việt Nam cần tăng trưởng cao về xuất khẩu và chuyển đổi cơ cấu; tăng trưởng nhanh và toàn diện; bắt kịp về công nghệ và ứng dụng KH-CN và nâng cao năng suất; hệ thống chính sách ổn định và đáng tin cậy; đầu tư cao cho y tế - giáo dục; quản lý tốt kinh tế vĩ mô - tỷ lệ nợ nước ngoài, lạm phát ở mức thấp, các chỉ số vĩ mô khác cũng ở mức ổn định.
Lucy Cameron cũng đưa ra một số kiến nghị, như: Việt Nam phải xây dựng nền tảng thống nhất kết nối hệ thống ĐMST, tận dụng được sức mạnh các bên, tập trung vào các lĩnh vực chuyên sâu, cung cấp hỗ trợ đổi mới sáng tạo; Việt Nam nên tham gia nhiều diễn đàn trong khu vực, thúc đẩy quỹ đầu tư mạo hiểm; đẩy mạnh quan hệ đối tác về công nghệ và chuyển giao công nghệ, thúc đẩy quan hệ đối tác của chính phủ, khu vực tư nhân…

Tin cùng chuyên mục