Kiến thức lịch sử giúp các em hình thành nhân cách, rèn tính cách

Báo cáo tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV sáng 23-5, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành khẳng định sẽ nghiên cứu tiếp thu ý kiến của nhân dân, đại biểu Quốc hội về việc quy định môn Lịch sử là môn học bắt buộc trong chương trình giáo dục ở cấp THPT. Xung quanh phát biểu của lãnh đạo Chính phủ, nhiều đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND TPHCM, chuyên gia đã gửi đến Báo SGGP các ý kiến tâm huyết về vấn đề này.

* ĐBQH NGUYỄN THỊ VIỆT NGA (Hải Dương): Giáo dục lịch sử luôn cần thiết

Khi đưa môn Lịch sử là môn tự chọn thì tôi e là cách nhìn nhận của học sinh, của xã hội về môn học này đã khác đi, theo kiểu không cần thiết. Ý nghĩa của từ tự chọn là như vậy, do đó, môn Lịch sử không nên là môn tự chọn, bởi giáo dục lịch sử luôn cần thiết.

Trong báo cáo của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cũng đã nêu rất rõ, nếu chúng ta học tập kinh nghiệm thế giới thì sẽ thấy nhiều nước không đưa Lịch sử là môn tự chọn, mà là môn bắt buộc. Thậm chí, có những nước đã từng đưa Lịch sử là môn tự chọn, nhưng sau vài năm họ lại đưa vào môn bắt buộc, đơn cử như Nhật Bản.

Chúng ta cũng không nên có suy nghĩ môn Lịch sử đã được bố trí ở cấp tiểu học, THCS là đủ và lên THPT thì các em học theo định hướng nghề nghiệp nên không cần học Lịch sử. Đó là điều hết sức sai lầm. Khi học sinh vào bậc THPT mới là lúc các em định hình nhân cách. Bậc THPT các em định hướng nghề nghiệp cũng là rất gần với sự trưởng thành, nên dạy Lịch sử cho các em lúc này không phải là vấn đề cung cấp kiến thức mà là những giá trị cao hơn.

Tôi cho rằng, dường như Bộ GD-ĐT đang dừng quan điểm ở việc dạy môn Lịch sử là để cung cấp kiến thức, trong khi giá trị của môn Lịch sử là thông qua kiến thức lịch sử để giúp các em hình thành nhân cách, rèn tính cách con người…

* ĐBQH TÔ THỊ BÍCH CHÂU, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM: Phải tạo được hứng khởi cho học sinh

Vấn đề này hiện đang được cử tri hết sức quan tâm. Chính phủ cũng rất quan tâm đến môn Lịch sử trong chương trình giáo dục phổ thông. Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã nhấn mạnh Chính phủ sẽ nghiên cứu tiếp thu ý kiến của nhân dân, ĐB Quốc hội về việc quy định Lịch sử là môn bắt buộc trong chương trình giáo dục ở THPT. Vấn đề hiện nay là chúng ta phải tính toán để đặt môn Lịch sử có vị trí nào ở bậc THPT.

Về quan điểm, ai cũng mong muốn Lịch sử là môn học bắt buộc, đã là con dân Việt Nam thì phải hiểu lịch sử Việt Nam. Nhưng, phải suy nghĩ thế nào là bắt buộc đối với môn học này. Nếu bắt buộc là yêu cầu học sinh phải học thuộc lòng, nhớ con số, sự kiện thì phải tính toán kỹ. Tôi cho rằng, môn Lịch sử là môn học bắt buộc ở bậc THPT với số tiết nhất định để học sinh hiểu biết cơ bản về lịch sử dân tộc và có số tiết nhiều hơn với học sinh lựa chọn học chuyên sâu. Phương pháp dạy môn Lịch sử cũng phải thay đổi để tạo hứng khởi cho học sinh.

ĐBQH HÀ ÁNH PHƯỢNG (Phú Thọ): Mấu chốt là thay đổi cách kiểm tra

Là một giáo viên THPT, tôi thấy học sinh không hề chán học môn Lịch sử, mà cách kiểm tra hiện nay chưa thực sự khích lệ các em học nếu không muốn nói là khiến các em thấy chán. Khi dịch Covid-19 xảy ra, phải dạy trực tuyến, nhiều giáo viên đã ứng dụng công nghệ thông tin để dạy Lịch sử rất sinh động. Vì thế, mấu chốt là phải thay đổi cách kiểm tra đối với môn Lịch sử. Đừng bắt học sinh trả bài môn Lịch sử bằng cách thuộc lòng các con số, dữ liệu.

* Ông ĐỖ HUY KHÁNH, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Đồng Nai: “Dân ta phải biết sử ta”

Với tư cách là một ĐB Quốc hội, cán bộ quản lý ngành giáo dục, tôi ủng hộ môn Lịch sử là môn học bắt buộc. Lý do thì đúng như Bác Hồ đã nói “Dân ta phải biết sử ta/Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”. Môn Lịch sử là để giáo dục lòng yêu nước, tự tôn, tự hào dân tộc.

Đặt tình huống Lịch sử là môn tự chọn thì có thể cả trường, thậm chí cả huyện không có học sinh nào học môn Lịch sử và lúc đó dư luận xã hội sẽ rất “nóng”; tính toán thế nào với đội ngũ giáo viên dạy môn Lịch sử cũng cần lời giải.

* Ông CAO THANH BÌNH, Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội, HĐND TPHCM: Nên đưa Lịch sử vào nhóm các môn bắt buộc

Tôi cho rằng môn Lịch sử nên đưa vào nhóm các môn học bắt buộc khi triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đối với lớp 10, bởi yếu tố lịch sử có ý nghĩa rất quan trọng trong việc giáo dục ý thức và nhân cách cho học sinh ở tất cả bậc học. Khi học sinh được tạo cơ hội học tập và tìm hiểu sâu kiến thức về lịch sử sẽ có nhận thức toàn diện, hiểu đúng và đầy đủ về giá trị lịch sử mà các thế hệ tiền nhân để lại.

Đặc biệt trong bối cảnh xã hội hiện nay, công nghệ thông tin ngày càng phát triển, mạng xã hội thường xuất hiện các thông tin sai lệch, thậm chí xuyên tạc các giá trị lịch sử. Nếu bản thân người học không có vốn kiến thức và hiểu biết đúng đắn về lịch sử sẽ có những đánh giá và tiếp thu kiến thức sai lệch.

Tuy nhiên, để việc dạy và học môn Lịch sử hiệu quả và có giá trị thực chất, tôi cho rằng phương pháp dạy học cần thay đổi theo hướng tăng cường hình thức trực quan, sinh động thông qua tranh ảnh minh họa, phim ảnh, sa bàn, cho học sinh tham quan thực tế ở bảo tàng, di tích lịch sử, viết cảm nhận về ý nghĩa các trận đánh, sự kiện lịch sử, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về lịch sử dân tộc…

Đề nghị Lịch sử là môn học bắt buộc với lượng kiến thức phù hợp

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội vừa có báo cáo về việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với môn Lịch sử bậc THPT. Trong đó, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho rằng, môn Lịch sử cần được xác định vị trí đặc biệt quan trọng trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo đúng tinh thần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Dân ta phải biết sử ta/Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”.

Vì vậy, cần tiếp thu ý kiến của đông đảo cử tri, các tầng lớp nhân dân theo hướng quy định môn Lịch sử là môn học bắt buộc ở bậc THPT trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với khối lượng kiến thức phù hợp; thiết kế gồm khối lượng kiến thức lịch sử (phần bắt buộc) và khối lượng kiến thức định hướng nghề nghiệp (phần lựa chọn).

Ủy ban cũng đề nghị Bộ GD-ĐT tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học và cách thức thi, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục đối với môn Lịch sử; đồng thời truyền cảm hứng cho học sinh yêu thích môn Lịch sử.

PHAN THẢO

Tin cùng chuyên mục