Khắc phục bệnh hình thức trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí

Ngày 27-5, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chủ trì phiên họp thứ 56 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH). Phiên họp đã bế mạc sau khi hoàn thành toàn bộ chương trình nghị sự.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. Ảnh: QUANG PHÚC
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. Ảnh: QUANG PHÚC

Tỷ lệ cử tri đi bầu đạt 99,57%

Tại phiên họp này, UBTVQH cho ý kiến vào 2 nhóm vấn đề. Thứ nhất, UBTVQH nghe và cho ý kiến về báo cáo sơ bộ kết quả bầu cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Thứ hai, UBTVQH nghe và cho ý kiến về 3 báo cáo của Chính phủ, gồm: Báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2019; báo cáo tài chính nhà nước năm 2019; báo cáo của Chính phủ về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2020.

Về kết quả bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, cả nước có 99,57% cử tri đi bầu cử, cao hơn cuộc bầu cử 5 năm trước, mặc dù diễn ra trong điều kiện dịch Covid-19 diễn biến rất phức tạp. Địa phương có tỷ lệ cử tri đi bầu thấp nhất cũng trên 98%, đặc biệt là đã bầu đủ 500 ĐBQH. Về cơ bản, số lượng đại biểu HĐND các cấp cũng đã được bầu đủ. Khẳng định cuộc bầu cử thành công rất tốt đẹp, trọn vẹn, Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Bầu cử quốc gia yêu cầu Văn phòng Hội đồng Bầu cử quốc gia sớm hoàn thành báo cáo kết quả gửi lãnh đạo Đảng, Nhà nước và UBTVQH. 

Công khai minh bạch đấu thầu, chỉ định thầu

Một trong những nội dung quan trọng được UBTVQH xem xét, cho ý kiến tại phiên họp này là công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (THTK, CLP) năm 2020. Qua thẩm tra sơ bộ báo cáo của Chính phủ về công tác THTK, CLP năm 2020, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội ghi nhận nhiều điểm tích cực trong công tác chỉ đạo, THTK, CLP như ban hành chương trình THTK, CLP sớm hơn so với năm trước; ban hành nhiều nghị quyết tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các vấn đề lớn, quan trọng; xây dựng Chính phủ điện tử, cải cách thủ tục hành chính... tạo tiền đề thực hiện tốt công tác THTK, CLP. Đáng lưu ý, hiệu quả sử dụng ngân sách Nhà nước được chú trọng; quản lý chặt chẽ nguồn thu, nhiều nội dung chi được tiết giảm, nguồn lực được ưu tiên cho các nhiệm vụ quan trọng. Mặc dù vậy, vẫn còn nhiều điểm hạn chế được cơ quan thẩm tra của Quốc hội chỉ rõ. Về ngân sách, do tác động của thiên tai, dịch bệnh nên năm 2020 bị hụt thu ngân sách, trong khi phải tăng chi khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh làm tăng bội chi ngân sách và nợ công. 

Đáng lưu ý, tiến độ thực hiện một số dự án chậm, không giải ngân hết kế hoạch vốn được giao (kế hoạch vốn nước ngoài năm 2020 chưa giải ngân khoảng 30.000 tỷ đồng; vốn trong nước khoảng 81.200 tỷ đồng); phân bổ, thẩm định, giao, điều chỉnh dự toán chi đầu tư còn chậm; tiến độ giải phóng mặt bằng, giải ngân một số dự án đầu tư trọng điểm rất chậm (dự án đường cao tốc Bến Lức - Long Thành; dự án xây dựng nhà ga T3 Cảng hàng không Tân Sơn Nhất, Cảng hàng không quốc tế Long Thành; dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông...). Bên cạnh đó, còn khá nhiều quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước đang hoạt động, trong khi pháp luật về mô hình tổ chức, cơ chế tài chính thiếu đồng bộ. 

Đặc biệt, tại một số cơ quan còn xảy ra vi phạm trong đấu thầu mua sắm tài sản công. “Có bộ, cơ quan trung ương được đầu tư trụ sở mới nhưng vẫn giữ trụ sở cũ để bố trí cho đơn vị thuộc phạm vi quản lý tiếp tục sử dụng mà chưa nêu rõ lý do; một số quy định về sắp xếp lại, xử lý nhà, đất còn chưa cụ thể hoặc không còn phù hợp với yêu cầu thực tiễn”, Ủy ban Tài chính - Ngân sách chỉ rõ. Công tác triển khai phương án bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất được phê duyệt còn chậm.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho rằng, việc lập báo cáo THTK, CLP còn khá hình thức. Ví dụ, dễ thấy nhất là việc chậm lập chương trình hành động thực hành THTK, CLP. “Lẽ ra tháng 1 phải có chương trình, nhưng có đơn vị tháng 6 mới ban hành, có tỉnh tháng 9 mới ban hành, vậy là quá hình thức. Một số báo cáo không có số liệu cụ thể”, người đứng đầu Ủy ban Tư pháp nhận xét và đề nghị Chính phủ phê bình nghiêm khắc những đơn vị trên. Bà Lê Thị Nga cũng cho biết, khi thẩm tra báo cáo phòng chống tham nhũng năm 2020 của Chính phủ, Ủy ban Tư pháp đã chỉ ra những bất cập trong mua sắm trang thiết bị cơ quan Nhà nước. Nguyên nhân được xác định là do chưa kiểm soát hết đấu thầu, chỉ định thầu mua sắm tài sản công. Do đó, một trong những nhiệm vụ quan trọng tới đây là công khai, minh bạch vấn đề đấu thầu, chỉ định thầu trong mua sắm tài sản công.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, THTK, CLP là chủ trương lớn của Đảng được thể chế trong pháp luật; là vấn đề lớn trong điều kiện đất nước ta còn nghèo. “Thiệt hại do lãng phí cũng chả kém tham nhũng, thậm chí còn lớn hơn”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh. Theo Chủ tịch Quốc hội, trong báo cáo phải bám sát cuộc sống, tránh hình thức; nêu rõ địa chỉ, ai tốt phải khen để nhân rộng mô hình, còn ai kém làm sai phải phê bình, kỷ luật.

Sáng 27-5, Công đoàn Văn phòng Quốc hội đã phát động quyên góp ủng hộ công tác phòng chống dịch Covid-19. Ngay sau lễ quyên góp, Văn phòng Quốc hội đã chuyển 350 triệu đồng đến Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam.

Tin cùng chuyên mục