Cơ hội hay thách thức

Hơn 3 năm kể từ ngày ban hành Nghị định 06/2017/NĐ-CP (ngày 24-1-2017) về kinh doanh đua chó, đua ngựa và bóng đá quốc tế, cũng như hơn 1 năm sau khi điều 68a bổ sung một số điều về đặt cược thể thao được đưa vào Luật Thể dục, thể thao sửa đổi, nhưng đến nay, việc đặt cược thể thao vẫn chưa thể đi vào đời sống một cách cụ thể, nhất là với đặt cược bóng đá. 

Mới đây, Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch cũng đã có những tham vấn cụ thể với Chính phủ nhằm hoàn thiện cơ chế đưa Nghị định 06 vào thực tế. Có khá nhiều lý do để những người làm thể thao sốt ruột với Nghị định 06. Trước hết là yếu tố khách quan do sự xuất hiện lần đầu tiên của vòng đua F1 Grand Prix danh tiếng. Đua xe F1 là một trong những mảng cá cược thể thao lớn, thậm chí đơn vị quản lý F1 còn ký hợp đồng tài trợ với các công ty cá cược. Không thể đi xem F1 tại Việt Nam mà lại không chơi đặt cược tại chỗ. Trong trường hợp việc cá cược đua F1 được vận hành trơn tru, thì đó chính là cơ sở quan trọng để triển khai việc cá cược thể thao mà đặc biệt là bóng đá. Kế đến, là khó khăn về tài chính của ngành thể thao.

Cách thức phát triển thể thao dựa trên doanh thu kỳ vọng của tài trợ, quảng cáo đã không còn dư địa. Nguồn tiền tiếp thị giờ đây bị chia sẻ khá nhiều cho các hoạt động quảng cáo đa dạng, nhất là mạng xã hội, nên nhiều môn thể thao gần như không có tiền để tổ chức giải, nói gì đến việc phát triển phong trào. Tiêu biểu như bóng đá, V-League 3 năm qua phải đổi 3 nhà tài trợ chính kể cả khi bóng đá Việt Nam đang thu hút sự quan tâm lớn.

Nếu không thể tự vận động tạo doanh thu từ việc thi đấu thì về lâu dài, rất khó có môn thể thao nào ở Việt Nam đạt đến tầm mức chuyên nghiệp khi quá lệ thuộc vào nguồn tài trợ, quảng cáo. Trong khi đó, theo thông lệ quốc tế, doanh thu từ cá cược thể thao bao giờ cũng dành ra một tỷ lệ lớn để đầu tư cho hoạt động thi đấu. Và với tình hình mà doanh thu từ bán vé, bản quyền… bằng 0 như hiện nay, dù chia với tỷ lệ nào thì chắc chắn ngân sách dành cho thể thao cũng sẽ tăng đáng kể. Cuối cùng, là tiến bộ trong việc kiểm soát những yếu tố tiêu cực từ việc cá cược thể thao. Với sự phát triển của công nghệ AI và Big Data, một số tổ chức, công ty hàng đầu thế giới đang hỗ trợ các nhà tổ chức phát hiện nhanh những biểu hiện cá độ, gian lận trong thi đấu, thậm chí có khả năng dự báo, ngăn ngừa. Nhờ điều này mà giải ngoại hạng Anh hay F1 Grand Prix mới chấp thuận các hợp đồng tài trợ từ giới cá cược mà không phải lo lắng đến việc bị can thiệp vào kết quả thi đấu. Như vậy, xét về tính thời điểm thì cá cược thể thao hoàn toàn có thể triển khai ở Việt Nam và cũng không có gì phải lo ngại về công nghệ quản lý khi mà hoạt động cá cược ở nước ta đi sau đến nhiều chục năm trời. Nhưng nếu các vướng mắc về pháp lý và điều kiện thực tế đều không còn trở ngại, thì những khó khăn trong việc triển khai hiện nay lại đến từ chính nơi đang mong muốn nhất, đó chính là ngành thể thao.

Nếu chỉ là hoạt động xổ số bóng đá, tương tự như mô hình Vietlott, theo quan điểm của Bộ Tài chính thì lại không đúng bản chất của cá cược thể thao và chắc chắn là doanh thu sẽ không cao, việc cá cược bất hợp pháp cũng chẳng giảm như một trong những mục tiêu quan trọng của việc hợp pháp hóa cá cược. Nhưng nếu mở rộng hơn, thì câu hỏi đặt ra là các nhà quản lý thể thao, bóng đá Việt Nam có đủ năng lực đảm nhận vai trò chính yếu khi triển khai cá cược thể thao.

Lấy ví dụ, chỉ riêng bán vé online các trận đấu của đội tuyển quốc gia mà vẫn bất cập, lúng túng, buộc phải sử dụng hệ thống của doanh nghiệp hàng đầu như VinGroup. Nếu triển khai cá cược bóng đá, dù là thuê công ty nước ngoài, thì quản lý và kiểm soát chắc chắn vẫn có sự tham gia của người làm bóng đá. Nhưng thực tế, hạ tầng cơ sở vật chất, con người của bóng đá Việt Nam hiện còn kém xa so với khu vực. Hoặc nếu như được chia doanh thu từ cá cược, thì sẽ đầu tư vào đâu, chiến lược ra sao, có xung đột với ngân sách đầu tư hàng năm của nhà nước cho hạ tầng và liệu có minh bạch được dòng tiền hay không? Những khó khăn đó chủ yếu xuất phát từ nền thể thao bán chuyên của Việt Nam. Nói cách khác, nếu nền thể thao chúng ta đã được chuyên nghiệp thì sẽ không có nhiều rào cản cho việc triển khai cá cược thể thao. Có thể nói là ngành thể thao đang tự mình giẫm lên chân mình chứ không hẳn vì trở ngại đến từ ngành tài chính hay những lo ngại của xã hội về khả năng tiêu cực của cá cược.

Tin cùng chuyên mục