Việc thực nghiệm CT lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam
GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên CT GDPT mới, nội dung thực nghiệm là những điểm mới về mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục trong CT môn học. Việc thực nghiệm CT môn học được tiến hành ngay trong quá trình hoàn thiện dự thảo các CT môn học.
Bên cạnh đó còn khảo sát ý kiến giáo viên, cán bộ quản lý các trường tham gia thực nghiệm về 6 tiêu chí đánh giá CT môn học; khảo sát thông qua online và phỏng vấn sâu. Ban phát triển các CT môn học đã dạy thực nghiệm các CT môn học tổng cộng 372 tiết ở cả 3 cấp học. Mỗi bài được dạy từ 1 đến 2 lượt.
Nội dung bài dạy thực nghiệm có hai loại: nội dung mới, không có trong CT hiện hành; nội dung có trong CT, sách giáo khoa hiện hành nhưng được thực hiện theo phương pháp dạy học mới. Số giáo viên thực hiện các bài học thực nghiệm là 528 giáo viên tiểu học, 602 giáo viên THCS và 352 giáo viên THPT, tổng cộng 1 482 giáo viên.
Đánh giá về tính khả thi của CT, GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng, phần lớn các tiết dạy thực nghiệm diễn ra sôi nổi, mới mẻ. Nhiều giáo viên đã vận dụng tốt phương pháp tổ chức hoạt động, trao quyền chủ động cho học sinh, tạo tâm thế hào hứng và các hoạt động học tập hiệu quả ở học sinh. Nhiều giáo viên đã mạnh dạn thay đổi ví dụ được gợi ý trong tài liệu thực nghiệm cho phù hợp với điều kiện của địa phương. Một số giáo viên còn linh hoạt thay đổi cách bố trí lớp học, không gian học, dùng hình thức trò chơi để học sinh học một cách thoải mái, hứng thú. Các hình thức thảo luận nhóm, thảo luận cặp đôi… được sử khá dụng hợp lý và hiệu quả.
Tuy nhiên, một số giáo viên vẫn chưa thay đổi được thói quen truyền thụ kiến thức đơn thuần nên chưa tạo ra được những giờ học hiệu quả, trong đó mỗi học sinh đều được hoạt động để tự mình tìm tòi kiến thức, rèn luyện kỹ năng và vận dụng những điều đã học để phát hiện, giải quyết các vấn đề trong cuộc sống phù hợp với lứa tuổi. Một số giáo viên thiên về áp dụng phương pháp phát vấn, chủ yếu là hỏi đáp giữa giáo viên với một vài học sinh. Một số giáo viên tuy có tổ chức cho học sinh làm việc nhóm nhưng cách làm việc còn mang tính hình thức, chưa tạo điều kiện để mỗi học sinh trong nhóm hoạt động, tự tạo ra sản phẩm của mình, đóng góp vào kết quả làm việc chung.
Thực tế cho thấy giờ dạy chỉ thành công khi giáo viên nắm vững nội dung CT và vận dụng được phương pháp dạy học mới để tổ chức hoạt động học tập của học sinh. Ngay cả trường hợp giáo viên dạy lần đầu không thành công, nếu cán bộ chỉ đạo hoặc tổ chuyên môn phát hiện được vấn đề, kịp thời góp ý, hướng dẫn giáo viên thiết kế lại các hoạt động học tập, thì ở lượt dạy thứ 2, giờ dạy rất thành công. Với kết quả khảo sát ý kiến giáo viên, cán bộ quản lý, Ban soạn thảo cho biết ý kiến rất tập trung. Ý kiến “không đồng ý” chiếm tý lệ rất nhỏ, tính chung cả ba cấp học là 0,37% tổng số ý kiến đánh giá.
Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, giáo viên và cán bộ quản lý các trường tham gia thực nghiệm đều đánh giá cao ưu điểm và triển vọng của CT GDPT mới. CT các môn học đã xác định đúng các phẩm chất và năng lực mà môn học hình thành, phát triển cho học sinh. Phần lớn các bài học thực nghiệm đã xác định đúng những yêu cầu cần đạt ở mỗi bài học; chú trọng tổ chức các hoạt động học tập, tương tác của học sinh.
Tuy nhiên, một số yêu cầu cần đạt còn cao so với trình độ của học sinh; nội dung một số bài thực nghiệm tương đối khó; một số bài vẫn còn nặng về trang bị kiến thức; dung lượng của một số bài chưa phù hợp với thời lượng dạy học. Việc bố trí nhiều đơn vị kiến thức trong một bài học không tạo điều kiện cho học sinh thực hiện các hoạt động khám phá, luyện tập và vận dụng kiến thức vào đời sống. Đây là những hạn chế, bất cập cần được mỗi nhóm tác giả CT môn học nghiêm túc xem xét và kiên quyết khắc phục trong thời gian tới.
Cô Bùi Thị Hồng Hạnh, Phó Hiệu trưởng trường tiểu học số 1 Võ Lao, huyện Văn Bàn, Lào Cai: Qua thực nghiệm thấy học sinh hứng thú, nhiều nội dung mới mẻ, nhưng nhiều tiết nặng với học sinh, chúng tôi cũng đã góp ý với ban soạn thảo.
Cô Bùi Thị Hồng Hạnh cho rằng nhiều tiết học còn nặng với học sinh CT GDPT giảm lý thuyết hàn lâm, tăng kiến thức thực hành, nhất là hướng đến giải quyết các vấn đề của học sinh. Hướng đến giải quyết các vấn đề của học sinh là điều mà thực tế các trường rất muốn đưa vào chương trình chính thức nhưng không có thời lượng. Nay CT mới đưa vào thì chúng tôi đánh giá đó là một thành công. Tuy nhiên, sau khi thực nghiệm, giáo viên than còn nhiều nội dung khó.
