Thị trường bất động sản phát triển sôi động nên TPHCM có khối lượng giao dịch về quyền sử dụng nhà, đất rất lớn. Để giải quyết kịp thời nhu cầu của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản khi thực hiện các giao dịch về đất đai, tài sản gắn liền với đất, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) TPHCM đã kiến nghị Thường trực Thành ủy kiến nghị Chính phủ cho phép UBND TPHCM được phân cấp cho Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai nhằm giảm tải và đẩy nhanh việc cấp giấy chứng nhận nhà đất (viết tắt là GCN) trên địa bàn TP.
Người dân làm thủ tục cấp GCN nhà đất tại VPĐKĐĐ Ảnh: Huy Anh
Theo Sở TN-MT, hiện TPHCM còn gần 100.000 trường hợp chưa được cấp GCN. Ngoài những vướng mắc do quy hoạch, vi phạm pháp luật hoặc chuyển nhượng bằng giấy viết tay thì tiến độ cấp GCN cũng là thách thức cần giải quyết vì còn rất nhiều trường hợp bị trễ hạn cấp GCN. Ông Trần Văn Thạch, Phó Giám đốc Sở TN-MT, cho rằng thời gian qua TP còn lúng túng vì vướng thẩm quyền cấp GCN theo quy định của Luật Đất đai 2013. Tháng 8-2017 vừa qua, Sở TN-MT đã được UBND TP đồng ý ủy quyền cho Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) TP ký GCN nên đã rút ngắn thời gian và giảm bớt các thủ tục có liên quan.
Mặc dù vậy, công tác cấp GCN vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân, tình trạng hồ sơ bị “ngâm”, hồ sơ bị trễ hẹn vẫn còn khá phổ biến vì chưa được phân cấp triệt để. Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA), TPHCM có khối lượng cấp GCN rất lớn, gấp hàng chục lần khối lượng công việc của các tỉnh, thành phố khác. Chính vì thế, việc ủy quyền để các VPĐKĐĐ tại quận - huyện cấp GCN là cần thiết, nhằm khắc phục tình trạng ùn tắc hồ sơ, đẩy nhanh tiến độ cấp GCN cho người dân. “Việc Sở TN-MT ủy quyền cho VPĐKĐĐ TP cấp GCN, thực chất chỉ di chuyển điểm ùn ứ hồ sơ từ sở sang văn phòng mà thôi, chứ chưa giải quyết rốt ráo việc chậm cấp GCN. Vì vậy, cần có cơ chế giao quyền cho các chi nhánh VPĐKĐĐ quận - huyện được cấp GCN mới giảm tải cho VPĐKĐĐ TP”, ông Châu đề nghị.
Về việc này, ông Dư Huy Quang, Giám đốc VPĐKĐĐ TP, cho biết trước đây mỗi tháng bình quân có 6.000 hồ sơ cấp GCN chuyển về Sở TN-MT ký và ước tính mỗi năm phải mất thêm 5 tỷ đồng tiền gửi hồ sơ qua lại giữa VPĐKĐĐ và Sở TN-MT TP. Sau khi VPĐKĐĐ được ủy quyền ký GCN thì thời gian giải quyết hồ sơ giảm được 10 ngày làm việc. Theo ông Quang, nếu được phân cấp về chi nhánh VPĐKĐĐ (đặt trụ sở tại các quận - huyện) cấp GCN cho hộ gia đình, cá nhân sẽ giảm thêm được 5 ngày và tình trạng hồ sơ trễ hạn được khắc phục đáng kể nhưng vẫn đảm bảo đúng quy định pháp luật. “Các chi nhánh VPĐKĐĐ hiện nay chỉ được cập nhật biến động lên trang 3 và 4 của GCN, trong khi giá trị pháp lý của đăng ký biến động và cấp mới là như nhau”, ông Quang cho hay. Nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp GCN, Sở TN-MT để xuất phân cấp về các chi nhánh VPĐKĐĐ được trực tiếp ký cấp GCN và đóng dấu của chi nhánh VPĐKĐĐ đối với các trường hợp biến động mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản được lựa chọn hình thức cập nhật trên trang 3 và 4 GCN gốc hoặc cấp mới GCN cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, người Việt Nam định cư ở nước ngoài sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam.
