Cái tình của người làm sách

Đúng vào thời gian này năm ngoái, 2 đơn vị xuất bản First News - Trí Việt và Thái Hà Books nổ ra cuộc tranh chấp liên quan đến bản quyền cuốn sách Think and Grow Rich của Napoleon Hill. Năm nay, sự việc tương tự như vậy cũng đang diễn ra.

Cuốn sách được nhắc đến ở đây là Trò chuyện với cõi vô hình do First News thực hiện và xuất bản vào tháng 5-2017, NXB Hội Nhà văn cấp giấy phép. Trước đó, tại buổi ra mắt sách ngày 14-5-2017 tại TPHCM, nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà được giới thiệu là người chấp bút, còn bà Hoàng Thị Thiêm là nhân vật của cuốn sách.

Trong thông cáo báo chí, First News cho rằng, bản quyền cuốn sách Trò chuyện với cõi vô hình thuộc về 3 bên, gồm: First News (đơn vị lên ý tưởng, hợp đồng với nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà chấp bút tự truyện thay bà Hoàng Thị Thiêm; tổ chức ý tưởng, biên tập, bổ sung tư liệu…); nhân vật được chấp bút - nhà ngoại cảm Hoàng Thị Thiêm và người chấp bút - nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà. 

Cũng theo thông tin từ First News, khi cuốn sách được tái bản, bất ngờ bà Hoàng Thị Thiêm đề nghị loại bỏ người chấp bút Nguyễn Thị Việt Hà. Vì không đạt được thỏa thuận nên bà Thiêm đề nghị đơn phương hủy hợp đồng với First News.

Mới đây, cuốn sách bất ngờ trở lại với diện mạo mới, do Thái Hà Books xuất bản và NXB Hội Nhà văn cấp giấy phép. Ở lần xuất bản này, mặc dù vẫn giữ lại tên cũ, nhưng cuốn sách được mặc định là tự truyện của bà Hoàng Thị Thiêm. Chính điều này dẫn đến việc nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà và ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc Fisrt News - Trí Việt, đã có những phản ứng trên mạng xã hội.

Trong tình thế đó, Thái Hà Books cũng đã khẳng định mình có đủ tư cách pháp lý trong việc xuất bản Trò chuyện với cõi vô hình. Theo đơn vị này, tại “Hợp đồng cho phép xuất bản tác phẩm” ký ngày 5-7-2016 giữa First News và tác giả Hoàng Thị Thiêm đã khẳng định: Tác giả Hoàng Thị Thiêm là chủ sở hữu tác phẩm, First News là bên xuất bản, bà Nguyễn Thị Việt Hà là biên tập ghi chép. Theo quy định về quyền tác giả, người biên tập là người có trách nhiệm gia công về mặt chữ nghĩa, tổ chức thiết kế trang bìa, theo dõi chất lượng in ấn tác phẩm. Do đó, người làm công tác biên tập không được hưởng quyền tác giả. 

Để có thời gian các bên làm rõ được vai trò, quyền tác giả của tác phẩm này, Thái Hà Books đã quyết định tạm dừng xuất bản cuốn sách cho tới khi việc tranh chấp trên được giải quyết rõ ràng về pháp lý. Đây được xem là động thái tích cực và cần thiết khi một cuốn sách xảy ra tranh chấp về bản quyền. 

Đúng - sai trong vấn đề này, cần được làm rõ bằng pháp luật, đặc biệt là liên quan đến hợp đồng giữa các bên; vai trò thực tế của người chấp bút (hay “người thực hiện” như cuốn sách First News đề tựa) trong hợp đồng. Tuy nhiên, quan trọng ở đây là cái tình của người làm sách. Bởi, thay vì nhờ đến pháp luật giải quyết hoặc hai bên gặp nhau trao đổi thì những người trong cuộc đã thi nhau “tố” trên mạng xã hội…

Tin cùng chuyên mục