Ngày 11-3, liên quan tới vụ gian lận thi cử tại kỳ thi Trung học phổ thông (THPT) quốc gia năm 2018 tại tỉnh Hòa Bình, Cơ quan An ninh điều tra (ANĐT) Bộ Công an đã có kết luận điều tra vụ án và chuyển hồ sơ đến Viện kiểm sát nhân dân Tối cao đề nghị truy tố 3 bị can về hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Theo đó, 3 bị can bị đề nghị truy tố gồm: Nguyễn Quang Vinh (53 tuổi, ở TP Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình, nguyên Trưởng phòng Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở giáo dục - Đào tạo (GĐ-ĐT) tỉnh Hòa Bình), Đỗ Mạnh Tuấn (40 tuổi, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường phổ thông dân tộc nội trú THCS và THPT huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình) và Nguyễn Khắc Tuấn (38 tuổi, nguyên chuyên viên Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở GD-ĐT tỉnh Hòa Bình).
Bị can Nguyễn Quang Vinh Cơ quan ANĐT Bộ Công an làm rõ, đầu tháng 5-2018, tại phòng làm việc riêng của Vinh, Vinh đã bàn bạc, chỉ đạo Mạnh Tuấn xử lý, can thiệp, nâng điểm thi trắc nghiệm cho các thí sinh trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 tại tỉnh Hòa Bình.
Vinh và Mạnh Tuấn thống nhất phải sửa trực tiếp trên bài thi của thí sinh, trước khi đưa vào máy quét file ảnh bài làm gửi về Bộ GD-ĐT. Theo sự thống nhất giữa các đối tượng, Vinh có trách nhiệm chuẩn bị chìa khóa phòng để bài thi trắc nghiệm, bố trí niêm phong cửa phòng thi bóc được dễ dàng, khó bị phát hiện. Đỗ Mạnh Tuấn trực tiếp sửa bài thi của thí sinh.
Sau đó, Mạnh Tuấn đã gặp, trao đổi và bàn bạc với Khắc Tuấn để cùng thực hiện việc can thiệp, nâng điểm thi cho một số thí sinh theo chỉ đạo của Vinh. Đồng thời, chủ động chuẩn bị bút chì, tẩy bút chì, in sẵn đáp án của các môn thi trắc nghiệm Bộ GD-ĐT đã công bố trên mạng Inrternet ra giấy A4; tập hợp danh sách các thí sinh cần nâng điểm thi (có thí sinh cần đạt điểm xét tuyển đại học, có thí sinh chỉ cần đủ để tốt nghiệp THPT).
Hai bị can Đỗ Mạnh Tuấn và Nguyễn Khắc Tuấn Để tạo điều kiện cho Mạnh Tuấn và Khắc Tuấn can thiệp, sửa chữa, nâng điểm bài thi trắc nghiệm được thuận lợi, không bị phát hiện, Vinh đã chủ động tham mưu, lựa chọn và đề xuất nhân sự tổ chấm thi trắc nghiệm, trong đó có Mạnh Tuấn (mặc dù vào thời điểm trình ký Quyết định thành lập hội đồng thi THPT quốc gia năm 2018, vẫn chưa có văn bản giới thiệu tham gia); chủ động bố trí tổ chấm thi trắc nghiệm làm việc, sinh hoạt tại tầng 5, Nhà khách Hòa Bình.
Trong đó, phòng 503 là phòng ở và phòng 504 là phòng chấm trắc nghiệm. Bộ phận Thanh tra, Công an giám sát, bảo vệ tổ chấm thi trắc nghiệm được ăn, nghỉ, làm việc tại tầng 4. Thanh tra, giám sát bảo vệ Ban làm phách được ăn, nghỉ, làm việc tại Phòng 404. Giữa cầu thang tầng 4 và 5, cửa sắt được khóa để cách ly vào buổi tối.
Tổ chấm thi trắc nghiệm tập trung và thực hiện nhiệm vụ chấm thi từ ngày 29-6-2018 đến ngày 9-7-2018. Buổi tối các ngày từ 30-6-2018 đến 3-7-2018, Mạnh Tuấn và Khắc Tuấn sử dụng chìa khóa do Vinh đưa, bóc niêm phong, mở khóa đột nhập vào phòng 504 để trực tiếp thực hiện việc chỉnh sửa đáp án trên phiếu trả lời trắc nghiệm (bài thi) của các thí sinh theo danh sách đã tập hợp sẵn.
Sau khi sửa, các đối tượng cho bài thi vào túi đựng bài, dùng ghim hoặc phết một lớp hồ dán lên tờ niêm phong bài thi để không bị phát hiện. Một số trường hợp thí sinh có bài thi đã “scan” lên vi tính chưa kịp sửa, Mạnh Tuấn mở máy vi tính rồi tiến hành scan lại toàn bộ tập bài thi và copy đè lên tập bài thi đã scan trước đó.
Căn cứ kết quả điều tra, lời khai của bị can, Cơ quan ANĐT Bộ Công an đã trưng cầu Viện khoa học hình sự Bộ Công an tiến hành giám định 210 bài thi trắc nghiệm của 77 thí sinh có dấu hiệu bị can thiệp, nâng điểm.
Kết luận giám định, xác định 140/210 bài thi của 56 thí sinh tẩy xóa, chỉnh sửa đáp án, các đáp án trên bài thi trắc nghiệm không phải do cùng một người tô ra. Kết quả chấm thẩm định của Bộ GD-ĐT xác định 140 bài thi trắc nghiệm của 56 thí sinh (có danh sách kèm theo) được can thiệp, nâng điểm ít nhất từ 0,2 điểm đến cao nhất 9,25 điểm/ một môn thi.
Cơ quan ANĐT cũng làm rõ trong việc can thiệp nâng điểm bài thi trắc nghiệm, bị can Mạnh Tuấn thừa nhận được hưởng lợi bất chính 550 triệu đồng.
Vụ gian lận thi cử tại kỳ thi THPT ở tỉnh Hòa Bình gây bức xúc dư luận Đáng chú ý, kết quả điều tra còn xác định, trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2017 ở tỉnh Hòa Bình, Khắc Tuấn còn trực tiếp can thiệp, nâng điểm bài thi trắc nghiệm cho cháu của mình là thí sinh Đinh Ngọc T..
Trong khi đó, đối với môn thi tự luận, Mạnh Tuấn khai nhận còn được Vinh chỉ đạo làm “Sinh phách” (mã hóa số báo danh của thí sinh từ phần mềm quản lý thi) chấm thi tự luận môn ngữ văn, mặc dù Tuấn không có nhiệm vụ.
Thông qua việc làm “Sinh phách”, Đỗ Mạnh Tuấn tập hợp và đưa lại cho Vinh danh sách các thí sinh cần nâng điểm thi môn Ngữ văn để Vinh chỉ đạo, xử lý. Kết quả chấm thẩm định bài thi tự luận môn Ngữ văn của Bộ GD-ĐT xác định có 22 bài thi của 22 thí sinh được chấm chênh lệch điểm từ 1,25 đến 4,75.
