Mỗi năm, cả nước có hơn 1.000 người bị ngộ độc paraquat (thuốc diệt cỏ) và rất đáng lo khi số người là nạn nhân của thứ hóa chất độc hại này vẫn tiếp tục gia tăng hàng ngày. Đặc biệt, việc cứu chữa những bệnh nhân bị ngộ độc thuốc diệt cỏ vô cùng khó khăn, tốn kém với nguy cơ tử vong lên tới 70%. Trong khi đó, paraquat hiện vẫn được sử dụng tràn lan trong lĩnh vực nông nghiệp, mua bán dễ dàng trên thị trường và không được kiểm soát chặt chẽ, nên đang là mối đe dọa nghiêm trọng tới sức khỏe và tính mạng con người.
Bác sĩ ở Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai đang cứu chữa một bệnh nhân bị ngộ độc thuốc diệt cỏ
Giận quá hại thân
Tại Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), các giường bệnh ở đây gần như không lúc nào vắng bóng người bệnh. Bên cạnh những bệnh nhân ngộ độc thực phẩm, ngộ độc rượu hay ngộ độc thuốc là không ít trường hợp ngộ độc hóa chất paraquat. Nằm vật vã, đau đớn, thở rít từng cơn trên giường bệnh nhưng rất tỉnh táo là một bệnh nhân nam đã ngoài 30 tuổi (ở Bắc Giang), bị ngộ độc thuốc diệt cỏ. Theo người nhà bệnh nhân cho biết, chỉ vì giận vợ mà người đàn ông này đã uống hết một chén paraquat khiến cơ thể bị ngộ độc cấp tính nặng nề, sự sống chỉ có thể mong chờ vào một phép màu nhiệm nào đó. Nằm kề bên cạnh là giường bệnh của anh N.T.K. (24 tuổi, ở Quảng Ninh) cũng đang cố từng hơi thở nặng nhọc sau khi bị nhiễm độc thuốc diệt cỏ. Theo các bác sĩ, cả hai bệnh nhân nhân nam này đều bị chất độc paraquat ngấm sâu vào cơ thể nên bị suy hô hấp, khó thở, rất khó điều trị cũng như khó nhanh chóng hồi phục được sức khỏe. Đau xót hơn là trường hợp của bà H.T.B. (71 tuổi, ở Đông Anh, Hà Nội), cũng bị ngộ độc paraquat và khi con cháu phát hiện đưa tới trung tâm cấp cứu đã không thể lấy ven hay bắt mạch được. Mặc dù các bác sĩ dốc sức cứu chữa nhưng cuối cùng, gia đình cũng phải đành làm thủ tục để đưa bà H.T.B. về nhà vì không còn cơ hội để sống.
Chia sẻ với chúng tôi, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm Chống độc, cho biết phần lớn bệnh nhân bị ngộ độc paraquat được đưa vào cấp cứu điều trị ở trung tâm đều bắt nguồn từ việc uống thứ hóa chất cực độc này để tự tử. Với những trường hợp ngộ độc này, quá trình điều trị rất khó khăn vì paraquat là hóa chất cực độc và chỉ cần 1 ngụm khoảng 5ml là người bệnh đã không có cơ hội để sống. Tệ hơn, khi bị ngộ độc paraquat, hóa chất này sẽ ngấm vào phổi, làm xơ phổi, khiến bệnh nhân suy hô hấp. Tuy nhiên, nếu dùng máy thở oxy trợ giúp thì oxy sẽ kết hợp với chất độc Paraquat và tạo thành chất độc hơn, gây tổn thương và xơ phổi nghiêm trọng hơn, dẫn tới nguy cơ tử vong nhanh hơn. Do đó, có tới 70% số người uống paraquat bị tử vong, không có khả năng điều trị. Những người bị ngộ độc paraquat cho tới khi hấp hối vẫn rất tỉnh táo nhưng khó thở và vật vã, nên rất thương tâm.
Cần sớm cấm triệt để
Paraquat là một chất đang được sử dụng trong thuốc bảo vệ thực vật, vô cùng độc hại, nhưng hiện nay ở nước ta, việc sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có chứa paraquat lại rất bừa bãi, tràn lan và thiếu sự kiểm soát. Trong khi đó, nhiều người biết mối nguy hiểm khôn lường của chất diệt cỏ đối với sức khỏe, tính mạng nhưng vẫn cố tình sử dụng chỉ vì giây phút nóng giận, thiếu kiểm soát bản thân. Vì vậy, số bệnh nhân ngộ độc, tử vong do paraquat ngày càng gia tăng và đang trở thành nỗi ám ảnh đối với không ít gia đình, cũng như các y, bác sĩ. Theo thống kê của cơ quan chức năng, trung bình mỗi năm cả nước có hơn 1.000 trường hợp bị ngộ độc paraquat dưới nhiều hình thức khác nhau. Còn tại Trung tâm Chống độc, số ca ngộ độc paraquat cũng tăng lên qua từng năm, từ 300 ca lên 350 ca và 450 ca qua các năm 2014, 2015, 2016. Hiện nay, gần như ngày nào tại trung tâm cũng tiếp nhận trường hợp uống thuốc diệt cỏ paraquat để tìm tới cái chết.
|
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên cho biết thêm, đa phần bệnh nhân ngộ độc thuốc diệt cỏ do tự tử còn rất trẻ tuổi và sau khi nhập viện, họ đều hối hận, muốn được cứu sống. Tuy nhiên với hầu hết bệnh nhân ngộ độc paraquat, các bác sĩ đành bất lực dù đã dốc sức cứu chữa. “Việc điều trị bệnh nhân ngộ độc paraquat được áp dụng bằng mọi cách như lọc máu, dùng thuốc giải độc nhưng hiệu quả rất hạn chế. Dù đến viện nhanh hay chậm, nguy cơ tử vong cũng rất lớn. Chất độc ngấm vào phổi, gan, thận và phá hủy các bộ phận. Nhiều bệnh nhân sau khi được rửa dạ dày, thấy các triệu chứng buồn nôn, đau rát họng đã hết, tưởng đã hết ngộ độc. Tuy nhiên, sau 5 - 7 ngày, thậm chí đến 3 tháng, sẽ bị suy hô hấp mà chết...”, bác sĩ Nguyên chia sẻ. Trong trường hợp bệnh nhân bị ngộ độc paraquat may mắn thoát chết thì cũng bị di chứng nặng nề về phổi và các cơ quan nội tạng khác nên ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe, khả năng lao động và hòa nhập cuộc sống. Bên cạnh đó, người bị ngộ độc chất diệt cỏ còn phải gánh chịu chi phí điều trị rất lớn, khi phải dùng nhiều loại thuốc thải độc và lọc máu trong thời gian dài. Trước thực trạng ngộ độc paraquat rất đáng báo động ở nước ta, nhiều chuyên gia y tế cho rằng cơ quan quan chức năng cần phải sớm có quy định cấm triệt để việc buôn bán, sử dụng thuốc diệt cỏ paraquat, bởi đây là chất tác động rất xấu đến sức khỏe con người, vật nuôi, hệ sinh thái và môi trường.
MINH KHANG
