Theo Cục Phòng chống HIV/AIDS, qua giám sát, cả nước có tới hơn 60 xã/phường có trên 50 người nhiễm HIV/xã. Trong đó, địa phương có số người mắc và tử vong do HIV cao nhất là một phường ở Quận 8, TP HCM với 701 người mắc HIV, trong đó đã có 125 người tử vong; Còn xã có nhiều người nhiễm HIV nhất là một xã ở huyện Mường Lay, tỉnh Điện Biên với 142 bệnh nhân HIV; Thậm chí ngay tại huyện Tân Sơn, Phú Thọ cũng có địa phương có số người nhiễm HIV cao hơn ở Kim Thượng như: xã Minh Đài có 46 người nhiễm HIV.
Đáng chú ý, đại diện Cục Phòng chống HIV/AIDS cũng chỉ ra những bất thường về tình hình dịch tễ HIV tại xã Kim Thượng.
Theo đó, qua khảo sát cho thấy phần lớn người nhiễm HIV tại Kim Thượng là phụ nữ (26/42 trường hợp), trong khi tỷ lệ chung cả nước chỉ khoảng 30%. Độ tuổi mắc cũng không đồng đều, có trẻ nhỏ 18 tháng và người già tới 80 tuổi.
Về nguồn lây nhiễm, một số người ở Kim Thượng cho biết có thể họ bị nhiễm bệnh trong thời gian đi làm tại Hà Nội, một số người khác lại nghi ngờ do tiêm truyền tại nhà một y sĩ trên địa bàn xã.
Ông Cảnh cho biết thêm, việc phát hiện nhiều người mắc HIV tại xã Kim Thượng không phải tự nhiên vì đây là sự giám sát chủ động của ngành y tế Phú Thọ sau khi phát hiện một số bất thường từ giám sát thường quy.
Giám sát bệnh sử cho thấy xã Kim Thượng mỗi năm phát hiện một vài trường hợp nhiễm HIV. Bệnh nhân đầu tiên là vào năm 2012, từ năm 2017 số người bệnh tăng nhanh và gần đây có một người tử vong do AIDS khi điều trị tại bệnh viện.
Người dân xã Kim Thượng vẫn đang rất lo lắng vì việc nhiều người bị nhiễm HIV chưa rõ nguyên nhân Ông Cảnh nhấn mạnh, HIV lây nhiễm qua 3 con đường: truyền máu, quan hệ tình dục và từ mẹ sang con nên không thể có chuyện 42 người ở Kim Thượng bỗng dưng bị nhiễm HIV. Tuy nhiên để kết luận 42 người ở Kim Thượng bị nhiễm HIV do dâu, nguồn lây nào thì cần phải điều tra, nghiên cứu về dịch tễ học rất thận trọng và cụ thể. Việc quan trọng trước mắt là tư vấn, hỗ trọ ổn định tâm lý người dân và đối với những người đã xác định nhiễm HIV cần được điều trị ngay bằng thuốc kháng virus ARV theo phác đồ nhằm giảm nồng độ virus HIV trong máu, giúp người bệnh phục hồi sức khỏe và hạn chế khả năng lây nhiễm cho người khác.
Trước đó, Sở Y tế Phú Thọ cho biết, trong thời gian từ tháng 2 đến tháng 6-2018, có 2 trường hợp tử vong do AIDS tại Khoa Bệnh nhiệt đới Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ đều ở khu Chiềng, xã Kim Thượng. Trong thời điểm này, 4 trường hợp nhiễm mới được phát hiện trên cùng địa bàn.
Trước tình hình đó, Sở Y tế tỉnh Phú Thọ đã phối hợp với Trung tâm Y tế huyện Tân Sơn triển khai đề tài nghiên cứu khoa học về "Tình trạng sức khỏe của người dân liên quan đến một số bệnh lây nhiễm và không lây nhiễm tại cộng đồng" tại xã Kim Thượng từ ngày 1 đến ngày 31-7-2018. Trung tâm y tế huyện Tân Sơn đã lấy mẫu máu xét nghiệm cho 490 người, trong đó phát hiện 42 người nhiễm HIV.
