Bài học lương tâm

Nhớ thời còn học tiểu học, một trong những bài học giáo dục công dân còn để lại ấn tượng tốt trong tôi cho đến nay là bài nói về lương tâm nghề nghiệp. Nội dung bài học đại khái là: làm bất cứ nghề nghiệp gì (để sống) cũng cần phải có lương tâm, trách nhiệm, không được làm dối, làm ẩu lấy có mà phải với tinh thần như làm cho chính mình; chừng nào bản thân mình cảm thấy hài lòng thì mới nên giao sản phẩm cho khách. Thí dụ như thợ may thì phải may quần áo sao cho đẹp, không “ăn bớt” vải; thợ sửa xe thì phải làm việc chu đáo, cẩn thận, bảo đảm an toàn cho khách; thợ xây dựng khi xây nhà, làm đường, phải tự đặt mình ở vị trí chủ nhà để tránh mọi sơ suất có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình. Bác sĩ, y tá, giáo viên và người lao động ở mọi ngành nghề khác cũng cần phải có lương tâm nghề nghiệp. Có thế, xã hội mới tiến bộ nhanh và bền vững…

Nhớ thời còn học tiểu học, một trong những bài học giáo dục công dân còn để lại ấn tượng tốt trong tôi cho đến nay là bài nói về lương tâm nghề nghiệp. Nội dung bài học đại khái là: làm bất cứ nghề nghiệp gì (để sống) cũng cần phải có lương tâm, trách nhiệm, không được làm dối, làm ẩu lấy có mà phải với tinh thần như làm cho chính mình; chừng nào bản thân mình cảm thấy hài lòng thì mới nên giao sản phẩm cho khách. Thí dụ như thợ may thì phải may quần áo sao cho đẹp, không “ăn bớt” vải; thợ sửa xe thì phải làm việc chu đáo, cẩn thận, bảo đảm an toàn cho khách; thợ xây dựng khi xây nhà, làm đường, phải tự đặt mình ở vị trí chủ nhà để tránh mọi sơ suất có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình. Bác sĩ, y tá, giáo viên và người lao động ở mọi ngành nghề khác cũng cần phải có lương tâm nghề nghiệp. Có thế, xã hội mới tiến bộ nhanh và bền vững…

Viết đến đây, tôi bỗng chợt liên tưởng đến nhiều cách hành xử kiểu “sống chết mặc bay” trong xã hội ta hiện nay mà buồn! Chẳng hạn như vụ y tá “ăn bớt” vaccine chích ngừa bệnh cho trẻ ở Hà Nội; y tá tiêm vaccine đã quá hạn sử dụng cho trẻ em ở Phú Yên mới đây; hoặc các công trình xây dựng trị giá hàng trăm tỷ đồng (ở nhiều nơi) bị bớt xén vật tư (kể cả làm dối, làm ẩu) nên vừa khánh thành xong đã nhanh chóng xuống cấp. Ngoài ra, một lối ăn cắp kiểu cò con, rất quê kệch nhưng cũng có một số người dám làm (và đã bị phát hiện), đó là thay bê tông cốt sắt (thép) bằng cốt tre. Thật chẳng còn một chút lương tâm nào.

Tôi mong sao nội dung môn giáo dục công dân trong nhà trường sớm thay đổi theo hướng thiết thực, cụ thể. Trên cơ sở đó, góp phần xây dựng, hình thành nơi các công dân tương lai của chúng ta một số những đức tính như lương tâm nghề nghiệp thay vì cứ lặp đi lặp lại mãi những điều cao xa, nhưng “đụng” việc cụ thể thì cứ hành động theo kiểu “sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi”.

PHAN TRỌNG HIỀN

Tin cùng chuyên mục